Jak to jest, że my, kobiety, codziennie dbamy o pięknie ułożone włosy i nienaganne paznokcie. Dbamy o nasze ubrania i mieszkania. Do listy dolicza się oczywiści dbanie o inne osoby w naszym otoczeniu – pamiętamy o naszych partnerach, dzieciach, rodzicach, przyjaciołach. Ale gdy przychodzi co do czego to zapominamy o sobie i swoim zdrowiu.
A na koniec dnia, gdy sobie myślimy co tak naprawdę jest najważniejsze dla nas, żebyśmy mogły się spełniać jako kobiety, to przede wszystkim nasze zdrowie. Według starego przysłowia doceniamy je dopiero, gdy je stracimy. Widzę to często w swoim otoczeniu. Nie doceniamy tego wszystkiego co nasze ciało robi dla nas na co dzień. Ale wszystko do momentu, kiedy zaczynamy mieć z nim problemy. Kiedy czynności, które wcześniej były dla nas drobnostką, stają się wyzwaniem. W takich momentach często zadajemy sobie pytanie – czemu nie zadbałam o to wcześniej? Czemu nie przeciwdziałałam temu?
Chociaż wydaje się, że łatwo mówić, a trudniej zrobić, to wszystkie jesteśmy w takiej samej sytuacji. Każda z nas powinna dbać przede wszystkim profilaktycznie o swoje zdrowie. A jak mowa o profilaktyce, to jako dietetyk nie mogłabym być sobą nie mówiąc, że to sposób żywienia, codzienna aktywność fizyczna, regulacja cyklu okołodobowego, prawidłowa regeneracja i sen to podstawa. Ostatnią składową tego jest regularne wykonywanie badań, w celu sprawdzenia czy te wszystkie codzienne wybory, których dokonywujemy nam służą. W dzisiejszym wpisie podsumowuję jakie badania powinna wykonać każda kobieta przynajmniej raz do roku.
Jakie badania powinnaś wykonać raz do roku?
Nie masz się co obawiać, lista badań nie będzie długa. Zaliczam tutaj podstawowe badania, o których każda z nas powinna pamiętać. Uspokoję Cię też – nie musisz ich robić wszystkich naraz. Wszystko zależy od Ciebie, Twojego czasu i motywacji. Osobiście badania z krwi wolę wykonać naraz, a resztę rozkładam sobie wedle swojego grafiku.
1. Morfologia krwi z rozmazem
Jest to podstawowe badanie, które w bardzo ogólny sposób może dać nam znać co się dzieje w naszym organizmie. To taka podstawa, która pozwoli Twojemu lekarzowi dobrać, pod Twoje idywidualne potrzeby, kolejne specjalistyczne badania. Jeżeli takie będą potrzebne, bo oczywiście może się okazać, że wszystko jest w jak najlepszym porządku. I tego Ci życzę!
2. Glukoza i insulina na czczo
Często teraz się mówi o profilaktyce cukrzycy. Obok cukrzycy pojawia się też temat insulinooporności. Oba te zaburzenia dotyczą gospodarki węglowodanowej i nieleczone mogą skutkować wieloma negatywnymi objawami. Badaniem przesiewowym w tym kierunku stanowi pomiar poziomu glukozy i insuliny na czczo. Nie są to jedyne badania, które wykonujemy w diagnostyce tych zaburzeń. Jednak stanowią bardzo dobry punkt wyściowy. Na ich podstawie lekarz może wnioskować czy potrzebujesz dalszej diagnostyki, czy gospodarka węglowodanowa zachodzi u Ciebie prawidłowa.
3. Lipidogram
Kwasy tłuszczowe i ich metabolizm ma ogromny wpływ na zdrowie każdej kobiety. Nasze hormony płciowe budowane są na bazie cholesterolu. Codziennie w naszych żyłach cholesterol też krąży w różnych postaciach – HDL i LDL. Obie są ważne dla naszego zdrowia, ale ich zaburzenia już nie są tak przyjemne. Lipidogram to nic innego jak sprawdzenie poziomu cholesterolu całkowitego oraz jego frakcji, w tym HDL i LDL oraz triglicerydów. Wszystkie te pomiary dają nam wgląd w to jak gospodarka kwasami tłuszczowymi zachodzi w naszym ciele. A to w efekcie, może posłużyć do oceny ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, które niestety coraz cześciej występują u kobiet.
4. Gospodarka żelazem
Żelazo jest dla nas bardzo ważnym mikroelementem. Wchodzi w skład wielu białek i enzymów wszystkich komórek organizmu. Dzięki niemu powstaje hemoglobina, czyli białko pozwalające na transport tlenu przez czerowną krwinkę (erytrocyt). Jego niedobór objawia się bardzo niespecyficznymi symptomami, które często są przez nas bagatelizowane. Bo przecież:
– wiecznie jesteśmy zmęczone ale to ze stresu
– włosy nam wypadają, bo taka jest nasza uroda
– paznokcie się łamią przez hybrydy.
Rzeczywiście przyczyn takich sytuacji może być wiele. Ale kluczowym parametrem dla zdrowia każdej kobiety jest pomiar żelaza.
Co warto zbadać? Przede wszystkim poziom ferrytyny, dlatego, że jest ona magazynem żelaza. Jeżeli z jakiegokolwiek powodu zaczyna brakować nam żelaza w organizmie, poziom ferrytyny we krwi zaczyna spadać jako pierwszy. Dzieje się tak, ponieważ nim pojawią się pierwsze objawy niedoboru, organizm będzie ratował się zasobami zmagazynowanymi w postaci ferrytyny. Dopiero później pojawią się kolejne objawy niedoboru.
Ferrytyna to bardzo czuły wskaźnik, który pomoże w diagnostyce szybciej niż to będzie widoczne w morfologii krwi. Jest też dużo bardziej miarodajny niż pomiar poziomu samego żelaza z krwi. Dlatego warto sprawdzić jej poziom nim dojdzie do rzeczywistych objawów.
5. Funkcjonowanie tarczycy
Hormony tarczycy wpływają na metabolizm wszystkich komórek. Mają ogromny wpływ na nasze samopoczucie, funkcjonowanie innych narządów i hormonów. Ich wpływ na nasz organizm odczuwają wszystkie osoby borykające się z zaburzeniami funkcjonowanie tarczycy. Depresja, mgła mózgowa, zaparcia, wzrost masy ciała, wypadanie włosów, ciągłe poczucie zimna – to tylko szczyt góry lodowej. W organizmie dzieje się niezłe impreza. Niestety nie jest to miła impreza dla nas. Dlatego oznaczanie hormonów tarczycy powinniśmy wykonywać minimum 1 raz do roku. Jeżeli jesteśmy w grupie ryzyka lub występują u nas wcześniej wspomniane objawy, badanie powinno się wykonywać 2 razy do roku.
Co powinniśmy zbadać? Poziom hormonów tarczycy, czyli TSH, fT3 i fT4, to one wskażą nam jak funkcjonuje tarczyca. Dodatkowo, warto oznaczyć poziom przeciwciał, czyli a-TPO i a-TG. Często mamy bowiem doczynienia z autoimmunologiczną chorobą tarczycy, która jeszcze nie jest widoczna w zaburzeniach poziomu hormonów.
6. Funkcjonowanie jajników
O prawidłowe funkcjonowanie jajników powinna dbać każda kobieta. Nie jest ważne czy starasz się zajść w ciąże czy wręcz przeciwnie. To między innymi od ich prawidłowego funkcjonowania mamy przyjemność mieć cykl menstruacyjny. Tak, dobrze czytasz – przyjemność. Prawidłowy cykl menstruacyjny daje nam kobietom bardzo dużo pozytywów. Co więcej, wcale nie musi oznaczać huśtawki nastrojów, napadów głodu i płaczu. Wręcz przeciwnie. Każda faza cyklu wiążę się z innymi możliwościami, na które przygotowała nas matka natura. Ten temat będę zgłębiać w kolejnych postach, teraz skupię się na podstawowych badaniach, które warto wykonać.
Przede wszystkim warto zbadać poziom hormonów płciowych, czyli progesteron, estrogen, LH i FSH. Ich poziom zmienia się w zależności od fazy cyklu, w której jesteśmy dlatego najpierw należy dokładnie omówić ze specjalistom cel naszego badania (o tym więcej już niedługo).
Dodatkowo, warto zbadać poziom prolaktyny. Jest to hormon, którego wysoki poziom powinien występować w trakcie ciąży. Jednak w niektórych przypadkach dochodzi do podwyższonego jej poziomu bez jej wystąpienia. Wiąże się to z wieloma negatywnymi objawami dla naszego organimu, które przekładają się w znaczący sposób na nasze samopoczucie i funkcjonowanie.
7. USG i cytologia
Oprócz badań hormonów czy enzymów, trzeba również sprawdzić jak wyglądają poszczególne narządy. Spokojnie, to nie będzie nauka anatomii czy całkowity przegląd Twojego organizmu. Chodzi tu o podstawowe badanie jakim jest USG oraz cytologia. To one pozwolą na dopełnienie całego profilaktycznego przeglądu. Najważniejsze badania, o których powinna pamiętać każda kobieta to przede wszystkim USG piersi, transwaginalne oraz tarczycy. Do tego dochodzi cytologia szyjki macicy. To one dopełnią obraz wszystkich poprzednich badań oraz stanowią profilaktykę nowotworów. Pamiętaj, że to właśnie profilaktyka jest tutaj najważniejsza!
8. Stomatolog
Czemu dietetyk mówi o dentyście? Wbrew pozorom stan naszej jamy ustnej i zębów ma duży wpływ na zdrowie naszego organizmu. Nieleczona próchnica czy ubytki mogą między innymi generować stan zapalny. Sam stan zapalny jest nieodłączną składową funkcjonowania naszego organizmu. To jego podwyższony poziom i przewkły charakter ma negatywny wpływ na nasze zdrowie. Jest podłożem rozwoju innych przewlekłych chorób, którym właśnie pragniemy przeciwdziałać!
Podsumowanie
Ufff…nie było chyba tak źle, co? Lista badań może wydawać się długa, ale gdy połączysz pobrania krwi w jedną całość, zobacz jak odrazu wydaje się lżej. Pamiętaj, że stawką jest Twoje zdrowie. Nie pozwól, byś doprowadziła do momentu, gdy docenisz je dopiero wtedy, kiedy będzie za późno.
Jeżeli masz jakiekolwiek pytania w temacie podstawowych badań lub coś wydaje się nadal niejasne, daj znać w komentarzu. Nie jestem lekarzem ani to nie jest porada specjalistyczna. To tylko krótki przewodnik, którym chciałam Cię zmotywować o regularne badanie swojego zdrowia.
Zapraszam Cię również na mojego instagrama, gdzie codziennie dzielę się swoją wiedzą, przepisami i poradami dietetycznymi.
